Pasma śluzu w moczu – u dziecka, w ciąży. Dlaczego się pojawiają?

Wykrycie nawet licznych pasm śluzu w moczu nie koniecznie musi oznaczać, że w organizmie toczy się choroba. Obecność śluzu w moczu może wystąpić nawet przy parametrach prawidłowych, gdy robimy ogólne badania moczu. Dlaczego pojawiają się pasma śluzu w moczu – u dziecka, w ciąży?

Prawidłowy skład moczu

Mocz przechodząc przez wszystkie piętra układu moczowego nabiera odpowiednich parametrów fizycznych i chemicznych. Musi przejść kolejno przez:

• Kłębuszki
• Cewki nerkowe
• Układ kielichowo-miedniczkowy
• Moczowody
• Pęcherz moczowy
• Cewkę moczową

Po przejściu przez te wszystkie elementy mocz kształtuje swoją objętość, ciężar właściwy i barwę, czyli swe parametry fizyczne, oraz chemiczne, czyli kwasowość, zawartość glukozy, białka, urobilinogenu, ketonu itp. Pamiętać należy także o elementach stałych, takich jak komórki – bakterie, erytrocyty, leukocyty; kryształy i tak zwanych wałeczkach. Aktywność błony śluzowej generuje obecność śluzu w moczu, czego nie da się wykryć w podstawowych badaniach laboratoryjnych.

Pochodzenie śluzu w moczu

Komórki błon śluzowych, które znajdują się praktycznie na całej długości układu moczowego, produkują śluz, który jest galaretowatą substancją. W prawidłowych warunkach i środowisku, określona ilość śluzu produkowana jest cały czas. Stanowi to naturalną ochronę nabłonka dróg moczowych przed szkodliwymi substancjami znajdującymi się w moczu. Chroni również układ moczowy przed różnymi infekcjami. W chwili, gdy następuje nadmierne podrażnianie błon śluzowych, w moczu pojawi się więcej śluzu.

Śluz w moczu – inne przyczyny

Poza infekcjami układu moczowego, śluz widoczny w moczu może się zdarzyć podczas przebiegu kamicy nerkowej, zakażenie bakterią chlamydii lub rzeżączki, lecz także w przypadku raka pęcherza moczowego. Nie jest jednak powiedziane, że śluz w moczu musi wywołać jedynie choroba układu moczowego. Może to być również powstanie przetoki pomiędzy jelitem grubym, a pęcherzem moczowym lub choroba Leśniowskiego-Crohna. Śluz wówczas się pojawia w wyniku przecieku z jelita do układu moczowego. Należy jednakże pamiętać, że sama obecność śluzu ma niewielkie znaczenie w procesie diagnostycznym, gdy szukamy przyczyn występowania objawów chorobowych.

Pasma śluzu w moczu – prawidłowo wykonane ogólne badania moczu

Przed przystąpieniem do pobrania próbki moczu, należy zaopatrzyć się w aptece w specjalny do tego celu stworzony pojemniczek. Mocz do badania pobieramy rano, zaraz po wstaniu z łóżka. Specjalna technika pobrania próbki pozwoli uniknąć zafałszowania wyników badań. Próbka moczu powinna zatem pochodzić z tak zwanego „środkowego” strumienia. Oznacza to, że pierwszą porcję moczu oddajemy do toalety, około trzydziestu mililitrów drugiej porcji ląduje w pojemniczku i resztę znowu oddajemy do toalety. Przed pobraniem próbki należy dokładnie umyć okolice intymne, aby uniknąć zanieczyszczenia próbki i zafałszowania wyników badań. Nie pobiera się próbki w trakcie miesiączki, ani zaraz przed jej rozpoczęciem, albo zaraz po jej zakończeniu. Takie czynniki również mogą być źródłem zanieczyszczenia próbki i zafałszowania wyników badań. W przypadku dzieci, które jeszcze nie korzystają z nocnika, próbkę pobiera się do specjalnego woreczka „łapiąc” do niego strumień moczu. Po pobraniu próbki należy ją od razu dostarczyć do laboratorium, a gdy nie możemy od razu, przez jakiś czas możemy ją przechować w lodówce.

Podczas ogólnego badania moczu, ocenia się wszelkie cechy fizykochemiczne pobranej próbki. Bierze się pod uwagę:

• Barwę
• Ciężar właściwy
• pH
• przejrzystość
• obecność barwników żółciowych
• obecność białka
• obecność ciał ketonowych
• obecność glukozy
• obecność leukocytów
• obecność erytrocytów
• wałeczki
• nabłonki
• kryształki
• bakterie

O obecności śluzu w moczu może świadczyć jego zmętnienie po pewnym czasie od pobrania próbki, jednak z reguły można go dostrzec dopiero pod mikroskopem w postaci pasm. W razie wykrycia obecności pasm śluzu w moczu, najpierw należy przeprowadzić bardzo szczegółowy wywiad z pacjentem, jednak gdy obecności śluzu w moczu nie występują dodatkowe dolegliwości, można jego obecność potraktować jako stan wyłącznie fizjologiczny.

Pasma śluzu w moczu

Badanie moczu powinno się wykonywać regularnie, ponieważ może nam pomóc w diagnozie różnych schorzeń.  Jest ważne, ponieważ  pozwala na rozpoznanie ukrywających się w organizmie stanów chorobowych układu moczowego oraz odchyleń od jego prawidłowego funkcjonowania. Jeśli w moczu pojawiają się dodatkowe elementy, takie jak białka, glukoza, krew lub pasemka śluzu, to może oznaczać problemy ze zdrowiem i jest konieczne przeprowadzanie dalszych badań diagnostycznych  w celu wykrycia źródła nieprawidłowości. Obecność pasemek śluzu w moczu to częsty symptom różnorakich  stanów chorobowych. Rzadziej przyczyną ich pojawienia się jest zanieczyszczenie próbki moczu w trakcie wykonywania badania lu niewłaściwe pobranie próbki. Każdy nieprawidłowy wynik badania moczu należy skonsultować z lekarzem.

Niekoniecznie choroba

Nie najlepszy wynik badania moczu powinien zaniepokoić pacjenta. Jeżeli w próbce ujawniono pasma śluzu w moczu, to niekoniecznie musi to być jakaś straszna choroba. Bardzo wiele osób popełnia błędy przy pobieraniu próbek do badania lub nie zachowuje higieny. Bez wątpienia każdy nieodpowiedni wynik należy pokazać lekarzowi, powtórzyć badanie i w razie konieczności wykonać dokładniejsze badania zalecone przez lekarzy. Prawidłowo mocz do badania to mocz poranny, oddany po uprzednim podmyciu stref intymnych. Nieliczne pasma śluzu w moczu to efekt błędu w trakcie pobierania moczu do badania.

Powód do niepokoju – liczne pasma śluzu

Powody do obaw mają pacjenci, u których  w wyniku badania moczu ujawniono liczne pasma śluzu.  To objaw zakażenia układu moczowego lub płciowego. W  wyniku niewłaściwej higieny dochodzi do rozpoznania potencjalnych stanów chorobowych układu moczowego oraz odchyleń od jego prawidłowego funkcjonowania. Jeśli w moczu pojawiają się dodatkowe elementy, takie jak białka, glukoza, krew lub pasemka śluzu, przeprowadza się dalsze badania diagnostyczne, w celu wykrycia źródła ich powstania. Obecność pasemek śluzu w moczu to częsty symptom wystąpienia różnych stanów chorobowych. Rzadziej przyczyną ich pojawienia się jest zanieczyszczenie próbki moczu w trakcie wykonywania badania.  Liczne pasma śluzu w moczu mogą wystąpić u kobiet w ciąży.

W tym szczególnym dla kobiety czasie zwiększa się śluzu z dróg rodnych, a jego nadmiar zanieczyszcza okolicę ujścia pochwy i dostaje się do moczu. Dlatego ciężarne pacjentki wykonują ponowne badanie moczu, ale po dokładnym oczyszczeniu miejsc intymnych. W ciąży badanie moczu wykonuje się co miesiąc.  Niepokojącym sygnałem jest, jeżeli w wyniku badania moczu, oprócz licznych pasm śluzu znajdują się leukocyty (białe krwinki), to jest  sygnał  rozwijającej się infekcji w obrębie układu moczowego.

Objawy stanu zapalnego układu moczowego

Pacjent, u którego wykryto pasma śluzu w moczu ma dość często inne objawy towarzyszące stanom zapalnym w obrębie układu moczowego, np.: oddaje mocz kilkanaście razy dziennie niewielkim strumieniem, odczuwa przepełnienie  pęcherza, odczuwa ból  dolnej części brzucha lub ból, świąd, pieczenie w trakcie oddawania moczu.  Występowanie pasm śluzu w moczu może być także symptomem stanów zapalnych lub chorób rozwijających się w innych częściach organizmu, zwłaszcza w jelicie grubym.  Jest to sygnał,  który może wskazywać na chorobę Leśniowskiego-Crohna.

Ogólne zasady popierania próbek moczu

Próbki moczu popiera się po dokładnym umyciu okolic intymnych, ponieważ gromadzą się na nich bakterie. Obecność nasienia może sfałszować wynik u mężczyzn. Kobiety przed miesiączką nie powinny wykonywać badania moczu, ponieważ zmiany hormonalne zachodzące wtedy w organizmie mają wpływ na wynik badania. Zaleca się oddanie pierwszego strumienia moczu do toalety, ponieważ oczyszcza to zakończenia cewki moczowej. Pobrany mocz należy przechować w odpowiednim, kupionym w aptece i szczelnie zamkniętym pojemniku i w ciągu dwóch godzin od pobrania dostarczyć do laboratorium.

Pasma śluzu w moczu u kobiet

U pań pasma śluzu w moczu świadczą o infekcji układu moczowego lub płciowego. Pojawiają się upławy oraz problemy z rzadkim lub zbyt częstym oddawaniem moczu. Taka sytuacja może wydarzyć się w okresie ciąży, wymaga powtórzenia  badania i konsultacji ginekologicznej.

Objaw choroby nerek kamicy

Pasma śluzu w moczu to także objaw choroby nerek, np.: kamicy nerkowej lub raka pęcherza moczowego. Wtedy stanowią cenną informację diagnostyczną.

Postępowanie lecznicze

Jeżeli pasma śluzu w moczu mają charakter jednorazowy, a pozostałe wyniki są dobre, to nie ma powodu do niepokoju. W przypadku gdy chory ma infekcję, gorączkę, złe samopoczucie, upławy, lekarz może zalecić antybiotyk i leki przeciwinfekcyjne.  Przy interpretacji badania moczu zwraca się uwagę na wiek i fazę cyklu miesiączkowego u kobiety.

Pasma śluzu w moczu wymagają konsultacji lekarskiej, choć najczęściej nie są powodem do niepokoju. Dopiero jeżeli powtarzają się w kilku badaniach, lekarz  zaleca wykonanie dodatkowych badań. Mogą być objawem poważniejszych chorób, ale najczęściej nie wskazują na groźny stan.